Profesor nadzwyczajny to tytuł, który może budzić wiele pytań, zwłaszcza w porównaniu z bardziej znanym stanowiskiem profesora zwyczajnego. Warto przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu i wyjaśnić, czym jest profesor nadzwyczajny oraz czym różni się od profesora zwyczajnego – to właśnie będziemy omawiać w niniejszym artykule.
Kim jest profesor nadzwyczajny?
Profesor nadzwyczajny to osoba posiadająca tytuł naukowy profesora, który zdobyła na drodze awansu naukowego, w wyniku uzyskania habilitacji i spełnienia innych wymogów określonych przepisami. W Polsce funkcjonuje tylko jeden profesor nadzwyczajny na uczelni, i ma status drugiego co do starszeństwa profesora. Można go również spotkać pod skrótem “Prof. nzw.”, chociaż często pojawiają się pytania dotyczące tego, jak się pisze skrót profesor nadzwyczajny.
Profesor zwyczajny i nadzwyczajny – jak zapisać?
Jeśli chodzi o zapisanie tytułu profesora zwyczajnego i nadzwyczajnego, to w przypadku profesora zwyczajnego używamy tradycyjnie skrótu “prof.”, natomiast dla profesora nadzwyczajnego stosujemy skrót “prof. nzw.” Ustalając, jak zapisać profesor nadzwyczajny, ważne jest, aby pamiętać o tym, że dla uniknięcia nieporozumień lepiej nie pomijać części “nzw.”, która wskazuje na szczególny charakter tego tytułu.
Czym się różni profesor zwyczajny od nadzwyczajnego?
Kiedy poruszamy temat, czym się różni profesor zwyczajny od nadzwyczajnego, warto wyjaśnić, że na uczelniach występują różne rodzaje profesorów, a ich status, uprawnienia, czy obowiązki wynikają złożonego systemu tytułów i funkcji, który ma odzwierciedlać wagę osiągnięć naukowców. Zasadnicza różnica wynika z faktu, że profesor zwyczajny to osoba posiadająca tytuł naukowy profesora, nadany przez Prezydenta RP, natomiast profesor nadzwyczajny posiada stopień naukowy doktora habilitowanego i może być nauczycielem akademickim, ale nie ma tytułu profesora nadanego przez Prezydenta RP.
Dlaczego do tego doszło?
Konieczność wprowadzenia tytułu profesora nadzwyczajnego wynika przede wszystkim z potrzeby wykazywania wartości naukowej danego badacza oraz umożliwienia mu prowadzenia samodzielnych badań i kształcenia naukowego. Profesor nadzwyczajny jest uznawany za autorytet w swojej dziedzinie, dzięki czemu może skupić się na pracach naukowych oraz dalszym awansie do tytułu profesora zwyczajnego, jeśli będzie tego chciał.
Profesor nadzwyczajny w praktyce – obowiązki i przywileje
Warto pamiętać, że profesor nadzwyczajny posiada większe kompetencje niż adiunkt, ale mniejsze od profesora zwyczajnego. Do zadań profesora nadzwyczajnego należą przede wszystkim prowadzenie zajęć dydaktycznych, realizacja projektów badawczych oraz opieka naukowa nad doktorantami. Biorąc pod uwagę, że jest to osoba posiadająca wysokie, choć nie najwyższe, kwalifikacje naukowe, może także pełnić różne funkcje organizacyjne na uczelni oraz być członkiem rad naukowych.
Podsumowanie
Zapewne teraz już łatwiej jest odpowiedzieć sobie na pytanie, kto to jest profesor nadzwyczajny. Otóż, jest to osoba o wysokich kwalifikacjach naukowych, która posiada stopień naukowy doktora habilitowanego, ale nie ma tytułu profesora nadanego przez Prezydenta RP. Nieco mniej prestiżowy niż profesor zwyczajny, profesor nadzwyczajny jednak cieszy się znacznym autorytetem naukowym i prowadzi szeroką działalność akademicką oraz naukową.
Refleksje na temat profesora nadzwyczajnego
Stawiając czoła zagadnieniu profesor nadzwyczajny, warto zatem zastanowić się, jakie przesłanki skłaniają nas do takiego mianowania. Wyróżnienie to przypisuje się przede wszystkim doktorowi habilitowanemu, który zdobył ów status w wyniku swej wytężonej pracy naukowej i spełnieniu istotnych wymogów. Zwrot “prof. nzw.” zdradza jego specyfikę, choć czasem napotykamy wątpliwości, jak skrócić takie określenie.
Równocześnie, analizując różnicę między profesorem zwyczajnym a nadzwyczajnym, uświadamiamy sobie, że ich pozycje na uczelni wynikają z precyzyjnie narzuconej hierarchii, którą między innymi nadaje tytuł naukowy profesora przez Prezydenta RP. Dlaczego jednak zaszła potrzeba wprowadzenia takiego podziału?
Profesor nadzwyczajny dokłada wszelkich starań, aby udowodnić swą wartość naukową, prowadząc badania i kształcąc naukowców w swojej dziedzinie. Zastanawiając się nad tym, dochodzimy do wniosku, że autorytet naukowy danego badacza jest kluczowym składnikiem tej kwestii.
Ostatecznie podejmując refleksję nad obowiązkami i przywilejami profesora nadzwyczajnego, warto podkreślić, że ich rola w edukacji nie ogranicza się wyłącznie do zajęć dydaktycznych i projektów badawczych. Profesor taki sprawuje także opiekę nad doktorantami, pełni różne funkcje na uczelni oraz uczestniczy w radach naukowych, co potwierdza jego istotne miejsce w środowisku akademickim i naukowym.
